Class - 11 :: Chapter 8

ਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਆਪ੍ਰੇਟਰਜ਼ ਅਤੇ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ਼ਨਜ਼

ਖਾਲੀ ਥਾਵਾਂ ਭਰੋ

1) ............ auh fwtw AweItmz huMdIAW hn ijnHW au~pr Awprytrz Awpxw kMm krdy hn[

au`qr : EprYNfz

2) XUnrI Awprytr kyvl ........... EprYNf au~pr kMm krdy hn[

au`qr : ie`k

3) .......... ArQmYitk Awprytr kyvl ieMtIzr EprYNfz au~pr kMm krdw hY[

au`qr : mwfUlr %

4) jdoN iksy ie~k iksm dy mu~l ƒ iksy dusrI iksm dy mu~l ivc qbdIl kIqw jWdw hY qW aus ƒ ............ ikhw jWdw hY[

au`qr : tweIp knvrzn

5) trnrI Awprytr ƒ ........... Awprytr vI ikhw jWdw hY[

au`qr : kMfISnl

ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

1) ikhVw Awprytr Awpxy EprYNf ivc ie~k AMk dw vwDw kr idMdw hY?

au`qr : ieMkrImYNt Eprytr (++)

2) ikhVw Awprytr do vyrIeyblW ivckwr sMbMDW ƒ tYst krn leI vriqAw jWdw hY?

au`qr : irlySnl Eprytrz

3) sI pRogrwimMg ivc vrqy jwx vwly swry ArQmYitk Awprytrz ilKo[

au`qr : +, -, *, /, %

4) ikhVw Awprytr bweIt ivc Awpxy EprYNf dw swiez vwips krdw hY?

au`qr : sizeof( )

5) tweIp knrvzn dy do qrIikAW dy nW ilKo[

au`qr : Implicit & Explicit

6) sI BwSw ivc ikMnHy irlySnl Awprytrz mOjUd hn?

au`qr : 6

ਛੋਟੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

1) AYkspRSYn ƒ pirBwiSq kro[

au`qr :

AYkspRYSn gixq ivc ie~k Pwrmu~ly dI qrHW huMdI hY[ ie~k AYkspRYSn Awprytrz Aqy AwprYNfz dw koeI vI Xog sumyl (valid combination) ho skdw hY[ ie~k Xog sumyl Aijhw sumyl huMdw hY jo sI BwSw dy isMtYks inXmW dI puStI krdw hY[ mulWkx qoN bwAd AYkspRYSn hmySw ieko mu~l vwps krdw hY[ audwhrx leI:

x = y * z ;

2) EprYNf kI hY?

au`qr :

EprYNfz auh fwtw AweItmW huMdIAW hn ijnHW au~pr Awprytrz Awpxw kMm kr skdy huMdy hn[ ieh AwprYNf vyrIeyblz jW kWstYNt mu~l ku~J vI ho skdy hn[ audwhrx leI: a + 5 * 10

ies audwhrx ivc + Aqy * Awprytrz hn jo Awpxw kMm vyrIeybl ‘a’, kWstYNt mu~l 5 Aqy 10 au~pr kr rhy hn[ ies ivc ‘a’, 5 Aqy 10 ƒ AwprYNf ikhw jwvygw[

3) XUnrI Awprytr kI huMdy hn?

au`qr :

auh Awprytrz ijhnW ƒ Awpxw kMm krn leI kyvl ie~k AwprYNf dI jrUrq pYNdI hY, auhnW ƒ XUnrI Awprytrz ikhw jWdw hY[

audwhrxW leI: ++, --, ! Aqy ~ Awprytrz Awid[ hyTW idqI audwhrx ivc XUnrI Awprytr iekMrImYNt dI vrqoN kIqI geI hY;

int x=10;

++x;
ies audwhrx ivc ++ ieMkrImYNt Awprytr XUnrI Awprytr hY jo kyvl iek AwprYNf x aupr kMm kr irhw hY[ ieh Awprytr x dy mu~l ivc iek AMk dw vwDw krky ausdw mu~l 11 kr dyvygw[

4) kMfISnl Eprytrz ƒ pirBwiSq kro[

au`qr : ies Awprytr ƒ trnrI Awprytr vI ikhw jWdw hY[ ies Awprytr ƒ Awpxw kMm krn leI iqMn AwprYNfz dI jrUrq pYNdI hY[ kMfISnl/trnrI Awprytr ƒ ? : icMnHW duAwrw pRdriSq kIqw jWdw hY[ ies Awprytr ƒ vrqx dw isMtYks hyTW id~qw igAw hY: Exp1 ? Exp2 : Exp3;
ies ivc Exp1 ie~k kMfISnl AYkspRYSn hoxI cwhINdI hY jo hmySw true (1) jW false (0) nqIjw pRdwn krdI hovy[ jykr Exp1 dw nqIjw true pRwpq huMdw hY qW Exp2 Awpxw kMm krygw nhIN qW Exp3 Awpxw kMm krygw[

5) tweIp knvrzn kI huMdI hY?

au`qr : sI BwSw ivc jrUrq Anuswr iksy AYkspRYSn dw mu~l iksy Kws v~KrI iksm dI fwtw tweIp ivc qbdIl kIqw jw skdw hY[ jdoN iksy ie~k iksm dy mu~l ƒ iksy dUsrI iksm dy mu~l ivc qbdIl kIqw jWdw hY qW iesƒ tweIp knvrzn ikhw jWdw hY[ sI BwSw ivc ieh knvrzn do qrIikAW nwl ho skdI hY:
1. pRq~K rUpWqrx (Implicit Conversion)
2. spSt rUpWqrx (Explicit Conversion)

6) Awprytr kI huMdy hn? v~K-v~K iksmW dy EprytrW dy nW ilKo[

au`qr : Awprytrz auh icMnH huMdy hn ijnHW dI vrqoN fwtw au~pr iksy Kws AwprySn ƒ krvwaux leI kIqI jWdI hY[ audwhrx leI: + icMnH dI vrqoN joV krn leI, * icMnH dI vrqoN guxw krn leI, > dI vrqoN qulnw krn leI[ iehnW audwhrxW ivc +, *, > Awprytrz hn jo ik v~K-v~K AwprySnW (kMmW) ƒ krvwaux leI vrqy jWdy hn[ swry Awprytrz Awpxw kMm krn qoN bwAd ie~k mu~l vwips krdy hn[ Awprytrz hyTW ilKIAW 3 iksmW ivc vMifAw jw skdw hY:
• XUnrI Awprytrz
• bweInrI Awprytrz
• trnrI Awprytrz

7) ieMkrImYNt Aqy ifkrImYNt EprytrW sMbMDI ilKo[

au`qr : ieMkrImYNt Aqy ifkrImYNt Eprytr XUnrI Eprytrz hn[ ieMkrImYNt Eprytr leI ++ icMnH Aqy ifkrImYNt Awprytr leI –– icMnH dI vrqoN kIqI jWdI hY[ ieMkrImYNt Awprytr (++) Awpxy AwprYNf dy mu~l ivc ie~k dw vwDw krdw hY jdoN ik ifkrImYNt Awprytr (––) Awpxy AwprYNf dy mu~l ivcoN ie~k GtwA idMdw hY[ iehnW AwprytrW nwl vriqAw jwx vwlw AwprYNf ie~k vyrIeybl hI hoxw cwhINdw hY[ iehnW ƒ iksy siQr mu~l au~pr is~Dy lwgU nhIN kIqw jw skdw[

audwhrx leI:

int x=10;

++x; ieh x dy mu~l ƒ vDw ky 11 kr dyvygI[
--x; iesy x dy mu~l (10) ƒ GtwA ky 9 kr dyvygI[

ਵੱਡੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

1) ArQmYitk Awprytrz ƒ ibAwn kro[ ArQmYitk Awprytrz leI ie~k pRogrwm bxwE[

au`qr : ArQmYitk Awprytrz dI vrqoN ArQmYitk kMmW ƒ krvwaux leI kIqI jWdI hY, ijvyN ik: joV, GtwE, guxw, Bwg Awid[ sI BwSw ivc 5 ArQmYitk Awprytr hn: + (joV), - (GtwA), * (guxw), / (Bwg), Aqy % (mwfUls)[

2) irlySnl Awprytrz ƒ ibAwn kro[ irlySnl Awprytrz leI ie~k pRogrwm bxwE[

au`qr : irlySnl Awprytrz ƒ qulnwqmk (comparision) Awprytrz vI ikhw jWdw hY[ iehnW Awprytrz dI vrqoN mu~lW dI qulnw krn leI kIqI jWdI hY[ mu~lW dI qulnw krn qoN bwAd ieh Awprytr swƒ true (1) jW false (0) mu~l vwips krdy hn[ sI BwSw ivc irlySnl Awprytrz dI igxqI 6 hY jo ik == (Equals to), != (Not Equal to), > (Greater than), < (Less than), >= (Greater than or equal to) Aqy <= (Less than or equal to) hn[ sI BwSw ivc ieh swry Awprytrz bweInrI iksm dy Awprytrz hn[ pRogrwm: irlySnl AwprytrW dI vrqoN ƒ drSwauNdw hoieAw sI BwSw dw pRogrwm:

3) lwjIkl Awprytrz ƒ ibAwn kro[ lwjIkl Awprytrz leI ie~k pRogrwm bxwE[

au`qr : lwjIkl Awprytrz ƒ bUlIAn (boolean) Awprytrz vI ikhw jWdw hY[ iehnW Awprytrz dI vrqoN aus smyN kIqI jWdI hY jdoN AsIN ie~k smyN ivc ie~k qoN v~D tYst kMfISnz dI jWc krnI hovy[ sI BwSw ivc 3 lwjIkl Awprytrz mOjUd hn: 'lwjIkl AND', 'lwjIkl OR' Aqy 'lwjIkl NOT', iehnW ivc 'lwjIkl AND' Aqy 'lwjIkl OR' bweInrI Awprytrz hn jdoN ik 'lwjIkl NOT' XUnrI Awprytr hY[ ieh swry Awprytrz vI true (1) jW false (0) ivc nqIjw pRdwn krdy hn[ pRogrwm: lwjIkl Awprytrz dI vrqoN ƒ drswauNdw hoieAw sI BwSw dw pRogrwm: