au`qr : fwtwbys mYnyjmYNt isstm bhuq swry AMqr-sbMiDq ih~isAW nwl bixAw hY[
DBMS dI AwrkItYkcr ivc ieh inrDwirq kIqw jWdw hY ik iks qrHW iehnW ih~isAW ƒ sMgiTq kIqw jwvy[ ie~k
DBMS dw AwrkItYkcr
Centralized (swrw fwtw ie~k sQwn qy stor krnw),
Decentralized (v~Ko v~Kry sQwnW qy fwtwbys dIAW keI kw~pIAW) jW
Hierarchical AwrkItYkcr qy ADwirq ho skdw hY[ AwrkItYkcr dw audyS XUzr-AYplIkySnW Aqy BOiqk-fwtwbys ƒ v~K krnw huMdw hY[ fwtwbys AwrkItYkcr dIAW hyT ilKIAW kuJ iksmW huMdIAW hn:
- 1-twier DBMS AwrkItYkcr : ies iv~c fwtwbys XUzrs ƒ fwtw stor krn leI is~Dy qOr 'qy aupl~bD huMdw hY[
- 2-twier DBMS AwrkItYkcr : ies AwrkItYkcr iv~c XUzrs Aqy DBMS dy ivckwr ie~k AYplIkySn lyAr Swml kIqI jWdI hY[ ieh lyAr XUzrs dI bynqI (request) ƒ fwtwbys mYnyjmYNt isstm ƒ Byjx leI izMmyvwr huMdI hY Aqy iPr DBMS qoN imly jvwb (response) ƒ XUzrs q~k phuMcwaux dw kMm krdI hY[
- 3-twier DBMS AwrkItYkcr : ies AwrkItYkr dI vrqoN Awm qor qy vY~b AYplIkySnW leI kIqI jWdI hY[ 3-twier ArkItYkcr iv~c ie~k vwDU pRYzntySn lyAr Swml kIqI jWdI hY, jo ik AYNf XUzr ƒ DBMS nwl sMprk krn leI ie~k gRwPIkl XUzr ieMtrPys (GUI) pRdwn krdw hY[