Class - 9 :: Chapter 2

ਇੰਟਰਨੈਟ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ

Start Presentation
ਬਹੁ ਚੋਣਵੇਂ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

1) Gmail ie`k mu&q syvw hY jo ........... duAwrw pRdwn kIqI jWdI hY[

1) Yahoo
2) Google
3) Rediff mail
4) Hotmail

2) kMipaUitMg iv`c ........... ie`k iksm dw tYst hY jo ieh inrDwirq krn leI vriqAw jWdw hY jo ik vYbpyz dI vrqoN krn vwlw XUzr mnu`K hY jW nhIN

1) CAPTCHA
2) Dertsa
3) Heptcha
4) Nephca

3) ........... ie`k XUzr dy kMipaUtr nUM AxAiDkwrq (unauthorised) irmot AYksYs pRdwn krn leI iqAwr kIqw igAw ie`k iksm dw mwlvyAr hY[

1) spweIvyAr (Spyware)
2) trojn (Trojan)
3) mlwvyAr (Malware)
4) hwrs (Horse)

4) ........... ie`k kMipaUtr pRogrwm hY jo Awpxy Awp nUM dUjy kMipaUtr pRogrwmw iv`c duhrwauNdw hY[

1) spweIvyAr (Spyware)
2) vwiers (Virus)
3) iPiSMg (Phishing)
4) mwlvyAr (Malware)

5) ........... ie`k ifjItllweIjySn AwnlweIn srivs hY jo Bwrq srkwr dy ielYktRwinks Aqy sUcnw tYknwlojI mMqrwly duAwrw ifjItl ieMfIAw pihl (initiative) dw qihq pRdwn kIqI geI hY

1) Digi Locker
2) Digi Program
3) Digi Hacker
4) Digi Banker
ਸਹੀ ਗਲਤ

1) spweIvyAr eI-myl rwhIN DoKwDVI krn dI ie~k ivDI hY, ijs iv~c DoKw krn vwlw ivAkqI injI Aqy iv~qI jwxkwrI iek~TI krn dI koiSS iv~c jwiez idKx vwlI eImyl Byjdw hY[

au`qr : shI

2) gUgl frweIv swƒ PwielW ƒ AwnlweIn stor Aqy SyAr krn dI AwigAw nhIN idMdw[

au`qr : Zlq

3) kMipaUtr vwiers dy Kqry nwl nij~Tx dw sB qoN vDIAw qrIkw AYNtIvwiers swPtvyAr dI vrqoN krnw hY[

au`qr : shI

4) ieMtrnY~t Kqry koeI vI Aijhw Kqry ho skdy hn jo sweIbr kRweIm leI vrlf vweIf vYb dI vrqoN krdy hn[

au`qr : shI

5) gUgl mIt gUgl duAwrw pRdwn ie~k vIfIE kwnPrMisMg syvw hY[

au`qr : shI
ਛੋਟੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

1) eI-myl (E-mail) pirBwiSq kro[

au`qr : eImyl dw ArQ hY ielYktRwink myl[ ieh ieMtrnY~t au~qy sB qoN v~D vrqIAW jwx vwlIAW ivSySqwvW iv~coN ie~k hY[ ieh swƒ dunIAw iv~c ikqy vI ielYktRwink rUp ivc sunyhy Byjx Aqy pRwpq krn dI shUlq idMdw hY[ sunyhy Byjx Aqy pRwpq krn leI swƒ ie~k eImyl AYfrYs dI loV pYNdI hY[Gmail, Yahoo Mail, Rediff mail Awid ku~J pRis~D vYb-myl syvwvW hn[

2) iksy vI cwr gUgl AYps dy nW ilKo[

au`qr : iksy vI cwr gUgl AYps dy nW hyT ilKy Anuswr hn:
  1. jImyl (Gmail)
  2. gUgl tRwslytr (Google Translator)
  3. gUgl mYps (Google Maps)
  4. gUgl fwks (Google Docs)

3) sweIbr nYiqkqw (Cyber Ethics) ƒ pirBwiSq kro[

au`qr : sweIbr nYiqkqw qoN Bwv hY XUzrz duAwrw AwnlweIn sroqW dI svIkwrXog vrqoN krnw[ sweIbr nYiqkqw ieMtrnY~t 'qy nYiqk inXmW jW ivvhwr dw hvwlw idMdI hY[ ieh suinSicq kIqw jwxw cwhIdw hY ik XUzr AwnlweIn kMm krdy hoey AwpxIAW izMmyvwrIAW ƒ smJx[

4) ifzIlwkr (DigiLocker) kI hY?

au`qr : ifzIlwkr ie~k BwrqI ifjItweIjySn AwnlweIn srivs hY[ ieh ielYktRwinks Aqy sUcnw qknwlojI mMqrwly (MeitY) duAwrw pRdwn kIqI jWdI hY[ ifjIlwkr hr AwDwr Dwrk ƒ klwaUf au~pr ie~k AkwaUNt pRdwn krdw hY[ ieh pRmwixk srtIiPkyts, ijvyN ik: frweIivMg lwiesYNs, vwhn rijstRySn (RC), nMbr kwrf Awid dI AYksYs pRdwn krdw hY [ ieh srtIiPkyt iehnW dy Asl jwrIkrqwvW duAwrw ifjItl PwrmYt iv~c pRdwn kIqy jWdy hn[ ifzIlwkr hryk AkwaUNt leI dsqwvyzW ƒ stor krn leI 1GB storyj spys pRdwn krdw hY[

5) klwaUf ipRMitMg (Cloud printing) kI hY?

au`qr : klwauf ipRMitMg XUzrz ƒ klwaUf (nY~tvrk) nwl juVy iksy vI ifvweIs 'qy dsqwvyzW ƒ ipRMt krn Xog bxwauNdw hY[ ies qknIk dI vrqoN krky, AsIN Awpxy ipRMtr ƒ klwaUf nYtvrk nwl joV skdy hW Aqy bwAd iv~c AsIN ies ipRMtr 'qy iksy vI jgHw qoN Awpxy dsqwvyz dw ipRMtAwaUt lY skdy hW[
ਵੱਡੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

1) gUgl AYps kI hn[ iksy vI 2 gUgl AYps dw vrnx kro[

au`qr : gUgl AYps, gUgl duAwrw pRdwn kIqIAW geIAW vY~b-ADwirq AYplIkySnW dw smUh hY[ iehnW AYps dI vrqoN krn leI swfy kol ie~k gUgl AkwaUNt hoxw cwhIdw hY[ jImyl, kYlMfr, mYps Awid kuJ mh~qvpUrn gUgl AYps hn:
2 gUgl AYps dw vrnx
1. jImyl (Gmail): ies AYp dI vrqoN eImyl Byjx Aqy pRwpq krn leI kIqI jWdI hY[ ies AYp dI vrqoN krky AsIN iksy vI ivAkqI ƒ mobweIl jW kMipaUtr qoN eImyl rwhIN sunyhw Byj skdy hW[
 2. gUgl frweIv (Google Drive): ieh gUgl AYp swƒ PweIlW ƒ AwnlweIn stor krn Aqy SyAr krn dI iejwzq idMdw hY[ fwtw stor krn leI gUgl hryk AkwaUNt ƒ 15GB storyj spys pRdwn krdw hY[

2) gUgl frweIv kI hY? gUgl frweIv dy v`K v`K lwB ilKo?

au`qr : gUgl frweIv gUgl duAwrw pRdwn kIqI jwx vwlI iek muPq syvw hY[ ieh gUgl AYp swƒ PweIlW ƒ AwnlweIn stor krn Aqy SyAr krn dI iejwzq idMdw hY[ fwtw stor krn leI gUgl hryk gUgl AkwaUNt ƒ 15GB storyj spys pRdwn krdw hY[ ies AYp dI vrqoN krn leI swfy kol ie~k gUgl AkwaUNt hoxw cwhIdw hY[
gUgl frweIv dy Pwiedy:

  1.     AsIN AwnlweIn frweIv 'qy Awpxw fwtw stor kr skdy hW[
  2.     AsIN gUgl frweIv 'qy stor kIqIAW PweIlW ƒ dUjy ivAkqIAW nwl SyAr kr skdy hW
  3.     AsIN gUgl frweIv 'qy stor kIqIAW AwpxIAW PweIlW ƒ ikqy vI dyK skdy hW
  4.     gUgl frweIv AwswnI nwl PweIlW l~Bx leI ie~k iblt-ien src ieMjx pRdwn krdw hY[
  5.     AsIN gUgl frweIv 'qy keI iksm dIAW PweIlW (docx, xlsx, psd, jpg Awid) KolH skdy hW[
  6.     ieh swrIAW suivDwvW gUgl duAwrw muPq pRdwn kIqIAW jWdIAW hn[

3) ieMtrnY~t sur~iKAw (Internet Secuirty) dw v`K - v`K qrIikAW bwry ilKo[

au`qr : ieMtrnY~t sur~iKAw qoN Bwv auh swPtvyAr jW aupwv hn jo swfy kMipaUtr nUM ieMtrnYt dw KqirAW qoN bcwaux leI kIqy jWdy hn[ ieMtrnY~t sur~iKAw leI vrqIAW jWdIAW kuJ Awm ivDIAW hyTW id~qIAW geIAW hn:
  1. AYNtI-vwiers: kMipaUtr vwiers nwl nij`Tx dw sB qoN vDIAw qrIkw AYNtI vwiers swPtvyAr dI vrqoN krnw hY[ AYNtIvwiers swPtvyAr ieMtrnYt qoN PweIlW fwaUnlof krn smyN auhnW PweIlW ƒ skYn krdw hY qW ik auhnW PweIlW nwl swfy kMipaUtr ivc vwiers nW Aw jwvy[ Norton, Kaspersky, Avira, Avast, Awid Awm vrqy jWdy AYNtI-vwiers dIAW audwhrxW hn[
  2. AYNtI-spweIvyAr: AYNtI-spweIvyAr swPtvyAr Axcwhy spweIvyAr pRogrwmW ƒ swfy kMipaUtr ivcoN l`Bx Aqy auhnW ƒ Kqm krn iv~c swfI mdd krdw hY[
  3. trojn hwrs qoN rokQwm: swƒ kdy vI auhnW sroqW qoN swPtvyAr fwaUnlof nhIN krny cwhIdy ijs qy AsIN Brosw nhIN krdy[ kdy vI auhnW AtYcmYNts ƒ nw KolHo jo gYr-BrosyXog sroqW qoN eImyl rwhIN pRwpq hox[ swƒ swfy kMipaUtr 'qy ie~k trojn AYNtIvwiers vI ieMstwl krky r~Kxw cwhIdw hY[
  4. iPiSMg Gutwly qoN rokQwm: eImylW rwhIN pRwpq hoey ilMks ƒ Epn nW kro[ isr& AiDkwrq vY~bsweIt qoN lOgien kro[

4) sweIbr kRweIm kI hn? sweIbr kRweIm dI rokQwm dy aupwA ilKo[

au`qr : sweIbr kRweIm ie~k AprwD hY ijs iv~c ie~k kMipaUtr Aqy ie~k nY~tvrk Swml huMdw hY[sweIbr kRweIm ie`k gYr kwnUMnI kwrvweI huMdI hY ijs iv`c AprwD krn leI kMipaUtr dI vrqoN kIqI jWdI hY[ sweIbr AprwDW iv~c AprwiDk gqIivDIAW Swml ho skdIAW hn ijvyN ik fwtw dI corI, DoKwDVI, jwAlswzI, mwxhwnI Aqy Srwrq Awid[
sweIbr AprwD dy ivru~D rokQwm aupwA:
  1. XUzr ƒ ie~k pUry ieMtrnYt sur~iKAw sUt dI vrqoN krnI cwhIdI hY[
  2. XUzr ƒ v~K-v~K AwnlweIn vY~bsweItW leI mzbUq pwsvrf vrqxy cwhIdy hn[
  3. Awpxy kMipaUtr dw swPtvyArW ƒ A~pfyt r~Ko[
  4. AwpxI in~jI jwxkwrI ƒ iksy nwl vI sWJI nw kro[
  5. Awpxy Awp ƒ mu~K sur~iKAw aulMGxwvW (Security Breaches) bwry Ap-tU-fyt r~Ko[
  6. jykr quhwƒ l~gdw hY ik qusIN sweIbr kRweIm dw iSkwr ho gey ho, qW quhwƒ sQwnk puils ƒ sucyq krn dI loV huMdI hY[