1) ............. swƒ ieMtrnYt qy vY~bsweItW ƒ vyKx Aqy phuMc krn dI AwigAw idMdw hY[
Class - 11 :: Chapter 2
1) ie~k kMpnI jo ivAkqIAW Aqy sMgTnW ƒ ieMtrnYt kUnYkSn Aqy syvwvW pRdwn krdI hY, ƒ ........... kihMdy hn[
2) HTTPS dw pUrw nwm kI hY?
3) isrP nOkrI lB~x leI ikhVw tUl vriqAw jWdw hY?
4) ie~k vY~b pyz dy AYfrY~s ƒ syv krn dy qrIky ƒ kI kihMdy hn?
5) iksy ie~k Epn kMtYNt AwnlweIn iensweIklopIfIAw dw nwm dso[
1) vY~b bRwaUzr ƒ pirBwiSq kro[
2) AwnlweIn src iv~c kotySn mwrks dI kI vrqoN hY?
3) koeI pMj ieMtrnY~t su~riKAw KqirAW (Threats) dy nwm ilKo[
1. hYkrs (HACKERS)
2. vwiers (VIRUSES)
3. spweIvyAr (SPYWARE)
4. vw~mz (WORMS)
5. iPiSMg (PHISHING)
6. spyimMg (SPAMMING)
4) gugl src ieMjx dI ivAwiKAw kro[
5) bu~kmwrk kI hY?
6) bu~kmwrk kI hY?
7) vrlf vweIf vY~b ƒ pirBwiSq kro[
1) koeI cwr AwnlweIn src qknIkW dI ivAwiKAW kro[
kuJ Kws kIvrfz dI vrqoN krky: kIvrf auh Sbd hn jo AsIN ieMtrnYt qy sm~grI l~Bx leI vrqdy hW[ kIvrfs ƒ ijMnw sMBv ho sky Kws (specific) r~Ko[
kotySn mwrks dI vrqoN krky: jdoN AsIN AwnlweIn src ivc src ikqy jwx vwly Sbd ƒ kotySn mwrks ivc ilKdy hW qW src ieMjn isrP Aqy isrP aus ^ws Sbd jW vwkWS (Pharse) ƒ hI vYb aupr l~Bygw Aqy aus nwl imldy juldy Sbdw ƒ src irzlt ivc nhIN idKwvygw[
ie~k Kws sweIt dI src: jdoN AsIN AwpxI src ƒ iek Kws sweIt aupr hI sImIq r~Kxw cwhuMdy hW qW AsIN site: dI vrqoN krdy hoey ieh src kr skdy hW[ audwhrx leI: site: www.pseb.ac.in "result" swƒ www.pseb.ac.in qoN auh swry pMny idKweygw ijs iv~c Sbd "result" iliKAw hovygw[
irlyitf (Related) sweIt dI src: ie~k hor lwBdwie~k Awprytr related hY: ies ƒ ie~k vY~b pqy dy swhmxy tweIp kro, ijs bwry AsIN pihlW hI jwxdy hW - ijvyN ik related: abc.com [ swfy src irzlt ivc auh swrIAW vY~bsweItW nzr AwauxgIAW jo abc.com nwl imldIAW juldIAW hoxgIAW[
2) AwnlweIn SwipMg dy Pwiedy Aqy nukswn kI hn?
Aw`nlweIn KrIddwrI dy Pwiedy:
- shUlq (Convenience)
- ibhqr kImqW
- izAwdw vYrwietI
- qoh&y Byjx leI AwswnI
- vDyry inXMqrx
- kImqW dI qulnw Awswn
- koeI BIV (Crowd) nhIN
- pYkyijMg dw nYgitv (Negative) vwqwvrxk pRBwv
- iSipMg (Shipping) iv~c muSklW Aqy dyrI
- DoKwDVI dw joKm
- bhuq izAwdw smW Aw~nlweIn ibqwauxw
- smwn dI vwpsI (return) guMJldwr ho skdI hY
- AsIN iblkul nhIN jwxdy ik AsI kI pRwpq kr rhy hW
3) soSl nY~tvrikMg kI hY? koeI do soSl nY~tvrikMg sweIt bwry d~so[
Pysbu~k (Facebook): Pysbu~k sB qoN v~fI soSl mIfIAw sweIt hY[ bhuq swry lok smwijk jW vpwrk audySW dI leI iesdI vrqoN krdy hn[ Pysbu~k aupr Awpxy kMntYNt ƒ v~K-v~K Pwrmyts ivc ijvyN kI tYkst, ic~qr, vIfIE, lweIv vIfIE, Aqy khwxIAW Awid dy rUp ivc horW nwl SyAr kr skdy hW[ Pysbu~k dI vrqoN krn leI swƒ ies aupr Awpxw AkwaUNt bnwaux pYNdw hY[
XUitaub (YouTube): XUitaub ie~k vIfIE SyAr krn vwlw plytPwrm hY[ XUitaUb aupr AsIN Awpxy leI ie~k XUitaub cYnl bxw skdy hW ij~Qy AsIN vIfIEz bxw ky Aplof kr skdy hW[ vIfIEz dyKx vwly lok swfIAW vIfIEz ƒ lweIk, SyAr Aqy kmYNt kr skxXog huMdy hn[
4) AsIN su~riKAq vY~bswietW dI pihcwx ikvyN kr skdy hW? pYflw~k icMnH (Padlock Symbol) dI vI ivAwiKAw kro[
iek sur~iKq vYbsweIt dI pihlI inSwnI hY aus sweIt dw AYfrYs https: // nwl SurU hoxw[ HTTPS dw mqlb hY Hyper Text Transfer Protocol Over Secure Socket Layer(SSL) sweIt dw SSL srtIiPkyt swfy v~loN sweIt aupr ByjI jwx vwlI jwxkwrI ƒ sur~iKAw pRdwn krdw hY[
iek sur~iKq vYbsweIt dI dUjI inSwnI hY aus aupr idKweI dyx vwlw bMd pYflwk (Closed Padlock) icMnH[ ieMtrnYt fwtw SurUAwqI ibMdU (starting point) qoN AwpxI mMizl (destination) q~k phuMcdy hoey keI rUtW rwhIN Xwqrw krdw hY [ Xwqrw dy hr puAwieMt qy ieh sMBv hY ik koeI fwtw ƒ corI krky pVH skdw hY[ ie~k bMd pYflwk ieh drswauNdw hY ik vYb bRwaUzr Aqy vY~bsweIt dy ivckwr jwsUsI rokx leI kunYkSn ƒ ienikRpt (Encrypt) kIqw igAw hY[ jdoN AsIN bMd pYflwk qy kil~k krdy hW qW ieh swƒ ie~k mYsyz idKwvygw ijs ivc iliKAw huMdw hY: "Connection is Secure"
5) Xwqrw iv~c PwstYg suivDw kI hY? iesdy kI lwB hn?
FASTag dI vrqoN krn dy Pwiedy:
- Bugqwn dI sOK: tol dI rkm dI ktOqI ibnHW ruky FASTag dy pRIpyf Kwqy iv~coN AwtomYitk ho jWdI hY[ Xwqrw dOrwn tol KricAW leI nkd lY ky jwx dI jrUrq nhIN pYNdI[
- smyN dI bcq: tol plwzy aupr nkd lYx-dyx leI rukx dI zrUrq nhIN pYNdI, ies nwl smW bcdw hY[
- Aw~nlweIn rIcwrj: kRYift kwrf/fYibt kwrf/NEFT/RTGS jW nYt bYNikMg duAwrw FASTag Aw~nlweIn ircwrj kIqw jw skdw hY[
- mYsyz Alrt: tol plwzy aupr lYx-dyx nwl sMbMDq SMS Alert imldy rihMdy hn[
- vYDqw: PwstYg dI vYDqw (Validity) pMj swlW dI huMdI hY[
